
در قلمرو انتشارات آکادمیک، ظهور مجلات غارتگر تهدید قابل توجهی برای یکپارچگی تحقیقات علمی است. این مجلات، که اغلب به عنوان نشریات قانونی پنهان می شوند، از تمایل محققان برای انتشار آثار خود و کسب شهرت سوء استفاده می کنند. با این حال، آنها فاقد فرآیند ضروری داوری همتایان و استانداردهای اخلاقی هستند که منجر به انبوهی از مشکلات برای محققان و جامعه علمی به عنوان یک کل می شود. در این مقاله، با بررسی ویژگیها، پیامدها و راهکارهای شناسایی و اجتناب از آنها، به دنیای مجلات غارتگر خواهیم پرداخت.
مجلات غارتگر چه هستند؟
مجلات غارتگر، نشریات تقلبی یا غیراخلاقی هستند که به دروغ ادعا می کنند مجلات علمی قانونی هستند. آنها با فقدان داوری دقیق همتایان، نظارت بر سرمقاله و شیوههای انتشار اخلاقی مشخص می شوند. هدف اصلی این مجلات کسب سود از طریق دریافت هزینههای انتشار نویسندگان است، اغلب بدون ارائه خدمات و اعتبار مرتبط با مجلات معتبر آکادمیک.
ویژگی های کلیدی مجلات غارتگر عبارتند از:
آ. فقدان داوری همتا: مجلات غارتگر اغلب از فرآیند داوری همتایان چشم پوشی می کنند یا دارای یک فرآیند سطحی داوری هستند که برای ارزیابی کیفیت و اعتبار تحقیق ضروری است.
ب درخواست تهاجمی: محققان اغلب ایمیلهای ناخواسته یا دعوتنامههایی برای ارسال آثار خود به مجلات غارتگر دریافت میکنند.
ج استانداردهای پایین یا بدون استانداردهای انتشار: این مجلات ممکن است مقالات تحقیقاتی با کیفیت پایین یا حتی بی معنی را بپذیرند که صرفاً بر جمع آوری هزینههای انتشار تمرکز دارند.
د Impact Factors جعلی: برخی از مجلات غارتگر ادعا می کنند که Impact Factors بالایی دارند که توسط سرویس های نمایه سازی معتبر مانند Web of Science یا Scopus شناسایی نمی شوند.
ه. هیئت تحریریه مشکوک: مجلات غارتگر ممکن است محققان مشهور را بدون اطلاع یا رضایت آنها به عنوان اعضای هیئت تحریریه فهرست کنند.
تاثیر مجلات غارتگر
گسترش مجلات غارتگر پیامدهای منفی متعددی برای محققان، مؤسسات و جامعه علمی به طور کلی دارد:
آ. از دست دادن اعتبار: وجود مجلات غارتگر اعتبار انتشارات علمی را تضعیف می کند و تمایز بین تحقیقات مشروع و مشکوک را دشوار می کند.
ب از دست دادن اعتماد: هنگامی که محققان ناآگاهانه مقالات خود را در مجلات غارتگر منتشر می کنند، اعتبار و قابل اعتماد بودن آنها زیر سوال می رود و به طور بالقوه به اعتبار علمی یا حرفهای آنها آسیب می رساند.
ج معیارهای گمراهکننده: مجلات غارتگر معمولاً معیارهایی مانند عوامل تأثیر را دستکاری می کنند و ارزیابی تأثیر واقعی و ارتباط تحقیق را به چالش می کشند.
د تخصیص نادرست منابع: محققان ممکن است زمان و منابع ارزشمندی را برای انتشار در مجلات غارتگرانه که به پیشرفت تحصیلی یا پیشرفت رشته آنها کمک نمی کند، هدر دهند.
ه. مانع از پیشرفت علمی: تحقیقات قانونی ممکن است توسط کار با کیفیت پایین منتشرشده در مجلات غارتگرانه از بین برود یا تحت الشعاع قرار گیرد و مانع پیشرفت علمی شود.
نحوه شناسایی مجلات غارتگر
شناسایی مجلات غارتگر می تواند چالش برانگیز باشد، زیرا آنها اغلب ظاهر مجلات قانونی را تقلید می کنند. با این حال، چندین استراتژی برای کمک به محققان برای جلوگیری از قربانی شدن آنها وجود دارد:
آ. وب سایت های مجله را بررسی کنید: وب سایت مجله را از نظر حرفهایبودن، شفافیت و اطلاعات تماس بررسی کنید. مجلات قانونی معمولاً هیئت های تحریریه، فرآیندهای داوری همتا و هزینههای انتشار را ارائه می دهند.
ب نمایه سازی و پایگاه های داده را بررسی کنید: بررسی کنید که آیا مجله در پایگاه های داده معتبر مانند PubMed، Web of Science، Scopus یا فهرست مجلات دسترسی آزاد (DOAJ) نمایه شده است یا خیر. مراقب مجلاتی باشید که ادعا می کنند نمایه شدهاند اما در این پایگاههایداده یافت نمی شوند.
ج درباره اعضای هیئت تحریریه تحقیق کنید: درباره اعضای هیئت تحریریه فهرست شده تحقیق کنید تا مطمئن شوید که آنها محققین قانونی با وابستگی به موسسات معتبر هستند. در صورت لزوم با آنها تماس بگیرید تا مشارکت آنها را تأیید کنید.
د هزینههای انتشار مروری: مجلات غارتگر اغلب هزینههای انتشار گزافی دارند. هزینهها را با مجلات معتبر در زمینه خود مقایسه کنید تا از منطقیبودن آنها مطمئن شوید.
ه. ارزیابی کیفیت مقالات منتشرشده: مقالاتی را که قبلاً در مجله منتشر شده است بخوانید تا کیفیت، دقت و ارتباط آنها را ارزیابی کنید. مجلات غارتگر اغلب حاوی تحقیقات ضعیف یا بی معنی هستند.
و. با لیست های سفید و لیست های سیاه مشورت کنید: برخی از سازمان ها لیستی از مجلات غارتگر (لیست سیاه) و مجلات معتبر (لیست سفید) را حفظ می کنند. برای راهنمایی به این لیست ها مراجعه کنید.
نقش انتشارات دسترسی آزاد
انتشارات با دسترسی آزاد، که هدف آن دسترسی آزادانه به تحقیقات برای عموم است، در سالهای اخیر محبوبیت پیدا کرده است. در حالی که بسیاری از مجلات دسترسی آزاد قانونی وجود دارد، ناشران غارتگر از این حرکت سوء استفاده کردهاند. درک تمایز بین مجلات معتبر با دسترسی آزاد و مجلات غارتگر ضروری است:
آ. مجلات معتبر با دسترسی آزاد: این مجلات استانداردهای اخلاقی و سردبیری بالایی را رعایت می کنند و دسترسی آزاد به تحقیقات با کیفیت را ارائه می دهند. آنها اغلب برای پوشش هزینههای عملیاتی هزینههای انتشار معقولی را دریافت میکنند.
ب مجلات دسترسی آزاد غارتگرانه: مجلات دسترسی آزاد غارتگرانه از مدل دسترسی آزاد با دریافت هزینههای چاپ بالا سوء استفاده می کنند. در عین حال نظارت ویراستاری یا داوری همتایان را کم یا بدون نظارت انجام می دهند.
برای حمایت از انتشار دانش و در عین حال اجتناب از مجلات غارتگر، محققان باید:
- مجلات معتبر با دسترسی آزاد را انتخاب کنید که از شیوههای انتشار اخلاقی پیروی می کنند.
- با فرآیند داوری همتایان مجله آشنا شوند.
- نمایهسازی و ضریب تأثیر مجله را تأیید کنید.
- مراقب مجلاتی باشید که نوید انتشار سریع با هزینه بالا را می دهند.
حفاظت از یکپارچگی تحصیلی
برای مبارزه با گسترش مجلات غارتگر و محافظت از یکپارچگی علمی، ذینفعان مختلف باید اقدامات زیر را انجام دهند:
آ. پژوهشگران: محققان در انتخاب مجلات برای چاپ باید هوشیار باشند. آنها باید کیفیت را بر کمیت ترجیح دهند، از مربیان و همکاران مشاوره بگیرند و مجلات بالقوه را به طور کامل بررسی کنند.
ب مؤسسات آکادمیک: دانشگاه ها و مؤسسات تحقیقاتی باید راهنمایی هایی را به اساتید و محققان خود در مورد چگونگی شناسایی و اجتناب از مجلات غارتگر ارائه دهند. آنها همچنین می توانند خط مشی ها و دستورالعمل هایی را برای انتخاب نشریه تعیین کنند.
ج آژانس های تامین مالی: آژانس های تامین مالی می توانند با تاکید بر اهمیت انتشار در مجلات معتبر و ارزیابی تاثیر تحقیقات فراتر از معیارهای انتشار، نقش ایفا کنند.
د ناشران آکادمیک: ناشران معتبر باید به ترویج داوری دقیق همتایان، شفافیت و شیوه های انتشار اخلاقی ادامه دهند. همکاری بین ناشران معتبر و موسسات آکادمیک می تواند به افزایش آگاهی در مورد مجلات غارتگر کمک کند.
ه. انجمنهای آکادمیک: انجمنهای حرفهای میتوانند منابع و دستورالعملهایی را در اختیار اعضای خود قرار دهند تا به آنها کمک کنند تا در چشمانداز پیچیده انتشارات حرکت کنند.
کلام آخر
مجلات غارتگر چالش بزرگی را برای جامعه آکادمیک ارائه میکنند که اعتبار تحقیقات علمی را تضعیف میکند و آسیب قابل توجهی به محققان و مؤسسات وارد میکند. محققان باید هنگام انتخاب مجلات برای انتشار دقت لازم را به کار گیرند و مؤسسات آکادمیک ، آژانس های تأمین مالی و ناشران باید برای مبارزه با این تهدید همکاری کنند.
با آگاه ماندن، ترویج شفافیت و رعایت استانداردهای دقیق ، جامعه آکادمیک می تواند از یکپارچگی تحقیقات محافظت کند و اطمینان حاصل کند که انتشارات علمی منبع قابل اعتمادی برای انتشار دانش باقی می ماند. تنها از طریق تلاش های جمعی است که می توانیم تأثیر مجلات غارتگر را کاهش دهیم و صداقت آکادمیک را حفظ کنیم.