در این مقاله قصد داریم بررسی متون سیستماتیک (systematic literature review) را تعریف کنیم. همچنین ویژگی‌های اصلی و نقاط قوت و ضعف آن را مورد بحث قرار دهیم.
مقدمه
بسیاری از دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا برای گذراندن دوره‌های خود،نیاز به نوشتن بررسی متون دارند. در موارد خاص، بررسی متون نیاز به مقالات مستقل دارد، و در موارد دیگر، به سادگی به عنوان راهی برای زمینه‌سازی یک پروژه تحقیقاتی اولیه استفاده می‌شود.
اگر علاقه‌مند به بررسی نمونه هایی از انواع مذکور هستید، ابتدا نگاهی به Mishra and Nair بیندازید. این نمونه مورد واضحی از یک بررسی متون مستقل است، و یک مثال عالی از چیزی است که محققان آن را ، پیشینه پژوهش سیستماتیک یا SLR می نامند.
در مقابل، مطالعه اکتشافی کیفی Carnwell and Daly’s، قبل از ارائه یافته‌های تحقیق اولیه خود، به طور خلاصه سایر یافته‌ها را در قالب یک مرور متون انتقادی یا CLR خلاصه و نقد می‌کند.
پس واضح است که بررسی متون انواع مختلفی دارد.
با این حال، یک نکته مبهم، در عین حال به همان اندازه مهم، این است که هر نوع از بررسی متون مزایا و معایب، اهداف و درجاتی متناسب با موقعیت شما به عنوان یک دانشجو دارد.
اگر این موضوع را مدنظر قرار دهید، این مقاله ویژگی‌های اصلی یکی از رایج‌ترین و قوی‌ترین انواع پیشینه پژوهش یعنی بررسی متون سیستماتیک (SLR) را توضیح می‌دهد:
به طور خاص، این مقاله به موارد زیر می‌پردازد:
- ویژگی های اصلی SLR را تشریح می‌کند.
- نقاط قوت و ضعف SLR را توضیح می‌دهد.
بررسی اجمالی بررسی متون سیستماتیک
بررسی متون سیستماتیک (SLR) معتبرترین، قابل اعتمادترین و قوی ترین انواع مرور و بررسی متون است که یک محقق می‌تواند انجام بدهد.
اگر در حال حاضر یک دوره در مورد بهداشت عمومی، رادیولوژی یا هر موضوع مرتبط با مراقبت‌های بهداشتی را مطالعه می‌کنید، احتمالاً قبلاً با واژه SLR برخورد کرده‌اید. این به این دلیل است که SLR در بسیاری از سیستم‌های مراقبت بهداشتی جهان، به عنوان نقطه مرجع اصلی برای تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد عمل می‌کند.
چرا SLR برای متخصصان مراقبت‌های بهداشتی و سیاست گذاران ارزش زیادی دارد؟ راه دیگری برای بیان این سوال به شرح زیر است: چرا SLR به طور مداوم در صدر به اصطلاح “ساختار هرمی شواهد” قرار می گیرد؟
برای پاسخ به این سوالات، بیایید نگاهی به ویژگی‌های اصلی SLR بیندازیم.
شکل 1: ساختار هرمی شواهد و مستندات (اقتباس از Murad و همکاران، 2016)
ویژگی‌های بررسی متون سیستماتیک
1- سوالات مروری با دقت انتخاب و تدوین شوند.
برای مشخص شدن سوال بررسی متون، برای هدایت و راهنمایی SLR، فرآیندهایی سیستماتیک انجام می‌شود.
به عنوان مثال، در SLR کمی، برای طرح سوال از چارچوب PICO، برای روش‌های کیفی و ترکیبی SLR، معمولا چارچوب SPIDER و برای SLR کیفی، چارچوب SPICE استفاده می‌شود.
یکی دیگر از الگوهای محبوب، فرمول FINER اسلم و امانوئل است.
2- استراتژی های SLR
این ویژگی همان چیزی است که معنای بررسی متون سیستماتیک یا SLR را می‌دهد. و یکی از دلایل اصلی قرار گرفتن SLR در راس ساختار هرمی شواهد است (شکل 1 را ببینید).
استراتژی جستجوی متون سیستماتیک با ویژگی‌های زیر مشخص می‌شود:
- استفاده از عبارات جستجوی مرتبط، که با استفاده از اپراتورها و کلمات کلیدی بولی (یکی از انواع داده‌های مورد استفاده در زبان‌های برنامه نویسی ) شکل گرفته است.
- انواع اهداف متون به طور واضح مشخص باشد.
- بیان هدف بدون ابهام، درباره‌ی پایگاه‌های اطلاعاتی که بررسی خواهند شد.
- بحث و توجیه رویه‌های اعمالی برای بررسی و جستجوی متون تکمیلی (به عنوان مثال، جستجوی دستی فهرست‌های مرجع)
3- معیارهای ورود و خروج
SLR نتایج معتبر و قابل اعتمادی را ایجاد می‌کند. زیرا مطالعاتی که باعث تضعیف صحت نتایج محققان می‌شود را حذف می‌کند. با این وجود، مطالعات خودسرانه مستثنی نیستند. معیارهای ورود و خروج از قبل تعیین شده است. این معیارها بر اساس جنبه‌های سؤال تحقیق (به عنوان مثال، جمعیت مورد بررسی)، انواع مقالات مورد نظر، و سایر ملاحظات عملی (به عنوان مثال، محدوده تاریخ و زبان انتشار) هستند.
4- ارزیابی انتقادی
هر مطالعه ای که در SLR گنجانده شده است باید مورد ارزیابی انتقادی دقیق، قاعده‌مند و سیستماتیک قرار بگیرد. این امر تضمین می‌کند که مطالعات با کیفیت روش‌شناختی کم از نتایج حذف شوند و در نتیجه اعتبار و ارتباط یافته‌های SLR را به حداکثر می‌رساند.
نکته مهم این است که فرآیند ارزیابی انتقادی باید با استفاده از یک چارچوب روشن هدایت شود، زیرا این امر مطالعه را در برابر سوگیری محافظت می‌کند.
انواع برجسته چارچوب های ارزیابی انتقادی عبارتند از:
- چک لیست‌های برنامه مهارت‌های ارزیابی انتقادی (CASP)؛
- ابزار ارزیابی کیفیت پروژه عملکرد مؤثر بهداشت عمومی (EPHPP) برای مطالعات کمی.
- ابزار ارزیابی سیستماتیک گزارش بین‌المللی لاتوره، بکهاوس و مانوکی (INSA)
5- روش‌های استخراج و تولید شواهد سیستماتیک، قابل اعتماد و تکرار‌پذیر
صرف نظر از نوع مطالعاتی که یک SLR انجام می‌دهد، محققان باید با مجموعه داده‌ها به شیوه‌ای قابل اعتماد، قاعده‌مند و قابل تکرار درگیر شوند. راه‌های مختلفی برای انجام این کار وجود دارد. برای مثال، اگر نیاز به استخراج داده‌ها از یک مطالعه کیفی دارید، می‌توانید از تحلیل موضوعی استفاده کنید.
پس از استخراج داده‌ها، یک تکنیک تولید شواهد سیستماتیک ضروری است. این‌کار تضمین می‌کند که هیچ جنبه مرتبطی از مجموعه داده‌ها نادیده گرفته نشده است. تکنیک‌های برجسته تولید شواهد شامل روش‌های تفکیکی، ادغامی و احتمالی است.
6- شفافیت
از آن‌جایی که SLR اساس تمرین مبتنی بر شواهد (EBP) را تشکیل می‌دهد، هیچ چیز نباید از دید سایر محققان پنهان بماند. بنابراین، هنگام انتشار یک SLR ، همه چیز از پایگاه‌های داده جستجو شده تا چک لیست‌های ارزیابی انتقادی تکمیل شده باید در آن گنجانده شود.
موضوع مهم دیگر شفافیت فرآیند جستجو است. برای اطمینان از شفافیت در این زمینه، نویسندگان SLR معمولا نمودارهای جریان PRISMA را در کنار یافته‌های خود منتشر می‌کنند.
نقاط قوت و ضعف بررسی متون سیستماتیک
(الف) نقاط قوت
- بررسی متون سیستماتیک برای تصمیم گیری در بسیاری از زمینه‌ها قوی ترین شواهد را ارائه می‌دهد.
SLR همیشه در راس ساختار هرمی شواهد قرار دارد (شکل 1 را ببینید). واضح است که این نتیجه مستقیما ویژگی‌های مذکور در ابتدای مقاله را عنوان می‌کند (به عنوان مثال، قابلیت اطمینان، اعتبار، شفافیت، تکرارپذیری و استحکام).
با در نظر گرفتن این موضوع، SLR با کیفیت در بسیاری از زمینه‌های تحصیلی ضروری است. مفهوم این امر این است که اگر شما یک SLR با کیفیت بنویسید به عنوان یک محقق یا دانشجو می توانید شانس خود را برای انتشار مقاله در یک مجله برجسته افزایش دهید.
- بررسی متون سیستماتیک باکیفیت می‌تواند به طور قابل توجهی سوگیری را کاهش دهد.
با توجه به اینکه SLR قاعده‌مند، ساختاریافته، دقیق و جامع است، بسیاری از سوگیری‌های موجود در این فرآیند را حذف می‌کند. به عنوان مثال، از آن‌جایی که محقق به‌طور ذهنی تصمیم نمی‌گیرد که کدام مقاله باید در بررسی خود گنجانده شود، این امر تقریباً به طور کامل سوگیری انتخاب را حذف می‌کند.
- بررسی متون سیستماتیک حجم بزرگی از شواهد را خلاصه می‌کند.
انبوهی از مقالات، پیرامون هر موضوعی وجود دارد. در نتیجه، برای پزشکان و سیاست گذارانی که زندگی پرمشغله‌ای دارند، SLR با کیفیت به آن‌ها اجازه می‌دهد تا علم، یافته‌ها و نتیجه گیری 1000 مقاله را به سادگی با خواندن یک نشریه استخراج کنند.
ب) نقاط ضعف
- اکثر بررسی متون‌های سیستماتیک فقط مطالعات منتشر شده را در نظر می‌گیرند.
از آن‌جایی که دسترسی به مطالعات منتشر نشده برای اکثر محققان دشوار است، این مطالعات در SLR گنجانده نمی‌شوند. این امر جامعیت SLR را تضعیف می‌کند و ممکن است به این معنی باشد که به روزترین شواهد در بررسی گنجانده نشده است.
- طراحی و پیاده سازی بررسی متون سیستماتیک نسبتاً دشوار است.
برای محققان تازه کار، تخصص مورد نیاز برای انجام یک بررسی متون سیستماتیک با کیفیت مانع مهمی است. با توجه به نیاز ضروری SLR برای تولید شواهد معتبر و قابل اعتماد، کل فرآیند بسیار وقت‌گیر است و اغلب به این معنی است که چندین محقق باید با هم همکاری کنند. بدیهی است که همکاری از این نوع با طیف وسیعی از مشکلات همراه است.
- خطرات سوگیری انتشار
از آن‌جایی که نتایج منفی یا غیرقطعی اغلب منتشر نمی‌شوند، مقالاتی که در نهایت در یک SLR گنجانده می‌شوند ممکن است شامل تعداد غیرمعقولی از نتایج مثبت باشند. اگر این موضوع را مدنظر قرار دهید،عدم انتشار نتایج منفی، خطر سوگیری انتشار را افزایش می‌دهد.
